πόσις

πόσις
-εως, και ποιητ. τ. πόσσις, -ιος, ὁ, Α
1. ο σύζυγος
2. ο νόμιμος σύζυγος σε διάκριση από τον μη νόμιμο
3. φρ. «κρυπτός σύζυγος» — ο παράνομος σύζυγος, ο εραστής.
[ΕΤΥΜΟΛ. Η λ. πόσις (< *πότις, με συριστικοποίηση τού -τ- προ τού -ι-) ανάγεται σε αρχαίο ινδοευρωπαϊκό τ. *potis με σημ. «σύζυγος, κύριος τού σπιτιού» και συνδέεται με τα: αρχ. ινδ. pati- αβεστ. paiti-, λιθουαν. pats, λεττον. pats και λατ. potis «δυνατός, κραταιός, κύριος (πρβλ. λατ. possum). Η λ. πόσις εμφανίζεται επίσης ως β' συνθετικό στο σύνθ. δεσ-πότης* (πρβλ. αρχ. ινδ. dampati-) και στα σύνθ. με α' συνθετικό το θέμα τής λ. οἶκος*: αρχ. ινδ. viś-pati-, λιθουαν. vieš-pats και λατ. hospes. Οι τ. τής Λιθουανικής και Λεττονικής που δεν εμφανίζουν φωνηεντισμό -ι- οδήγησαν στην υπόθεση ότι το όλο σύστημα θα πρέπει να αναχθεί πιθανότατα σε συμφωνόληκτη ρίζα *pet-/*pot-. Σύμφωνα με την άποψη αυτή το θέμα *poti- έχει παραχθεί από ένα μόριο *pet-/*pot- με αντωνυμιακή σημ. δηλωτικό ταυτότητας ισοδύναμο τών: «ο ίδιος, ο εαυτός του» (πρβλ. χεττιτ. pat «ο ίδιος»). Ο τ. λοιπόν *poti- έχει σχηματιστεί με ουσιαστικοποίηση τού μορίου *pot- προς δήλωση τού συζύγου, τού κυρίου, με έμφαση στην έννοια τής ταυτότητας: «ο σύζυγος ο ίδιος, αυτοπροσώπως». Στην αποδοχή αρχικού θέματος *pet-l*pot- οδηγεί και ο τ. πότ-ν-ια, αρχαϊκό θηλυκό τού πόσις (βλ. λ. πότνια). Έχει διατυπωθεί ωστόσο και η αντίθετη άποψη σύμφωνα με την οποία όλοι οι τ. ανάγονται σε ρίζα *poti-, ενώ οι τ. τής Λιθουανικής και Λεττονικής θα πρέπει να αποκλειστούν από το σύστημα (για την παραγωγή τού πότνια σύμφωνα με την τελευταία θεωρία βλ. λ. πότνια)].

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Поможем написать реферат

Look at other dictionaries:

  • πόσις — πόσῑς , πόσις 1 husband masc acc pl (epic doric ionic aeolic) πόσις 1 husband masc nom sg πόσῑς , πόσις 2 husband fem acc pl (epic doric ionic aeolic) πόσις 2 husband fem nom sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • πόσει — πόσις 1 husband masc nom/voc/acc dual (attic epic) πόσεϊ , πόσις 1 husband masc dat sg (epic) πόσις 1 husband masc dat sg (attic ionic) πόσις 2 husband fem nom/voc/acc dual (attic epic ionic) πόσεϊ , πόσις 2 husband fem dat sg (epic ionic) πόσις… …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • πόσεις — πόσις 1 husband masc nom/voc pl (attic epic) πόσις 1 husband masc nom/acc pl (attic) πόσις 1 husband masc acc pl (attic) πόσις 1 husband masc nom pl (attic epic) πόσις 2 husband fem nom/voc pl (attic epic ionic) πόσις 2 husband fem nom/acc pl… …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • πόσι — πόσις 1 husband masc voc sg πόσῑ , πόσις 1 husband masc dat sg (epic doric ionic aeolic) πόσις 2 husband fem voc sg πόσῑ , πόσις 2 husband fem dat sg (epic doric ionic aeolic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • πόσης — πόσις 1 husband masc nom/voc pl (doric aeolic) πόσις 1 husband masc nom pl (doric aeolic) πόσις 2 husband fem nom/voc pl (doric ionic aeolic) πόσος of what quantity? fem gen sg (attic epic ionic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • πόσιες — πόσις 1 husband masc nom/voc pl (epic doric ionic aeolic) πόσις 1 husband masc nom pl (epic doric ionic aeolic) πόσις 2 husband fem nom/voc pl (epic doric ionic aeolic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • ποσίεσσι — πόσις 1 husband masc dat pl (epic aeolic) πόσις 2 husband fem dat pl (epic ionic aeolic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • ποσίεσσιν — πόσις 1 husband masc dat pl (epic aeolic) πόσις 2 husband fem dat pl (epic ionic aeolic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • ποσίων — πόσις 1 husband masc gen pl (epic doric ionic aeolic) πόσις 2 husband fem gen pl (epic doric ionic aeolic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • πόσεος — πόσις 1 husband masc gen sg (attic epic) πόσις 2 husband fem gen sg (attic epic ionic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”